5G en antennes
In juli 2020 is de vijfde generatie mobiele communicatie geïntroduceerd in Nederland. Drie mobiele operators bieden een commercieel 5G-netwerk aan. 5G maakt gebruik van bestaande en nieuwe zendmasten. Naar verwachting komen er ook kleine antennes bij.
Technische standaard voor 5G
De technische standaard voor 5G-mobiele communicatie is nog in ontwikkeling. De verwachting is dat deze in 2020 is afgerond. Bedrijven die nieuwe apparatuur installeren houden er rekening mee dat deze ook met de 5G-standaard kunnen werken.
Frequenties voor 5G
Hoewel 5G een zendtechniek is die ook op de bestaande frequentiebanden van 2G, 3G en 4G gebruikt kan worden, heeft de Europese Unie drie specifieke frequentiebanden aangewezen voor 5G: de 700 MHz, 3,5GHz en 26 GHz.
Sinds 21 juli 2020 zijn de 700 MHz-, 1400 MHz- en 2100 MHz-frequentiebanden geveild. KPN, T-Mobile en VodafoneZiggo verworven vergunningen voor de drie geveilde frequentiebanden. Aan de vergunningen van de 700 MHz-band zijn een dekkingseis en snelheidsverplichting verbonden. Begin 2022 volgt de veiling van de 3,5 GHz-band. De overheid zet in op minimaal drie deelnemers aan deze veiling. Voor de 26 GHz-frequentieband is nog niet besloten of, en zo ja wanneer deze landelijk geveild gaat worden.
Wet- en regelgeving
Er is geen specifieke wetgeving die de introductie van 5G regelt. In de Telecommunicatiewet staan wel regels voor de uitgifte van frequenties en het delen van antenne-opstelpunten. Deze wordt eind 2020 aangevuld met nieuwe Europese regels. Gemeenten hebben via de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) invloed op de plaatsing van vergunningsvrije antennes door het Antenneconvenant. Voor antennes hoger dan 5 meter is toestemming van de gemeente nodig via een omgevingsvergunning. Een gemeente heeft geen invloed op het gebruik van een bepaalde frequentie, het aan- of uitzetten van het 5G New Radio zendprotocol (5G NR) of het gebruik van een bepaalde antennetechniek. Meer hierover vindt u op de webpagina informatie voor gemeenten.
5G en gezondheid
Alle 5G-antennes moeten, net als 2G-, 3G- en 4G-antennes, voldoen aan de internationale blootstellingslimieten voor elektromagnetische straling. De totale optelsom van alle elektromagnetische straling mag nooit boven deze limieten uitkomen.
In het kennisbericht '5G en mobiele communicatie' beantwoordt het Kennisplatform Elektromagnetische Velden de meest gestelde vragen over 5G, straling en gezondheid.
De Gezondheidsraad heeft de Tweede Kamer geadviseerd om te wachten met de ingebruikname van de 26 GHz frequentieband voor 5G totdat mogelijke gezondheidsrisico’s nader zijn onderzocht. Zie ook het kennisbericht van het Kennisplatform Elektromagnetische Velden hierover.
Factsheet verschillen 4G en 5G
Het Antennebureau krijgt veel vragen over wat het verschil is tussen 4G en 5G. In de factsheet ‘Verschillen tussen 4G en 5G, antwoorden op veel gestelde vragen’ beantwoorden we veertien veel gestelde vragen over het verschil tussen 4G en 5G. De factsheet kan ook gebruikt worden door gemeenten en andere lokale overheden die hier vragen van inwoners krijgen.
Metingen 5G-antennes
Agentschap Telecom heeft op verschillende testlocaties en commerciële locaties veldsterktemetingen uitgevoerd om inzicht te krijgen in de elektromagnetische straling van 5G-antennes.
De resultaten van de 5G-metingen staan op de pagina Resultaten metingen straling antennes.
5G-antennes en zendmasten in het Antenneregister
In het Antenneregister staat per antenne-installatie de frequenties die in gebruik zijn. Dit geldt ook voor de locaties waar getest wordt met een 5G frequentie.
Experimenteerlocaties 5G
In het Nationaal Frequentieplan (NFP) staat per frequentieband voor welk soort gebruik een frequentie bestemd is. Voor ander gebruik van frequentieruimte dan in het Nationaal Frequentieplan (NFP) staat kan bij Agentschap Telecom een experimenteervergunning aangevraagd worden. Dit is een tijdelijke zendvergunning (maximaal één jaar) voor niet-commercieel gebruik waarmee mobiele operators en andere partijen gecontroleerd tests kunnen uitvoeren.
Bij experimenteervergunningen voor 5G kunnen bijvoorbeeld andere bandbreedtes en/of andere zendvermogens gebruikt worden dan bij bestaande zendvergunningen.
Hieronder vindt u een overzicht van de actieve experimenteervergunningen voor 5G.
Plaats | Postcode | Frequentie(s) | Einddatum vergunning |
Den Haag | 2595 DA | 3,5 GHz | 15/11/2020 |
Den Haag |
2586 JK 2583 WB |
3,5 GHz | 31/12/2020 |
Valthermond | 7876 EK | 3,5 GHz | 21/01/2021 |
Den Haag | 2595 BK | 3,5 GHz | 29/01/2021 |
Rotterdam | 3199 LP |
2300 MHz |
01/02/2021 |
Rijen | 5121 ML | 3,5 GHz | 01/03/2021 |
Delft | 2628 CN | 3,5 GHz | 01/04/2021 |
Noordzee t.h.v. |
3,5 GHz | 01/05/2021 | |
Eindhoven | 5612 AZ | 26 GHz | 01/05/2021 |
Den Haag |
2511 BC 3012 ER 3584 AA 5466 RB |
3,5 GHz | 01/07/2021 |
Amsterdam | 1083 HN | 26 GHz | 25/08/2021 |
Hoogezand | 9601 LI | 3,5 GHz | 28/08/2021 |
Helmond Nuenen |
5708 JP 5673 TX |
3,5 GHz | 15/10/2021 |