Radio- en televisiezendmasten

De elektromagnetische velden van antennes in radio- en televisiemasten worden gebruikt om radiosignalen en televisiebeelden te versturen en te ontvangen. Er zijn AM-, FM-, DAB- en DVB-zenders.

Analoge radio: AM en FM

AM staat voor amplitudemodulatie. Het informatiesignaal met een radiogolf met hoge freqentie zorgt ervoor dat de trilling van een signaal varieert om het geluidssignaal of andere informatie door te geven. De frequenties voor AM zijn nagenoeg niet meer in gebruik voor commerciële doeleinden. Vooral de radiozendamateurs gebruiken ze.

Bij FM, frequentiemodulatie, blijft de trilling van het signaal constant, maar varieert de frequentie in het ritme van het over te brengen geluid. FM heeft een betere geluidskwaliteit dan AM.

Freqenties FM-omroep

De zenders van de FM-omroep maken gebruik van een frequentie tussen 87,5 en 108 MHz en hebben een bandbreedte van 200 kHz. FM-zenders worden ook gebruikt voor het uitzenden van programma's met een regionale of lokale bestemming. De FM-zenders hebben in dat geval een gering zendvermogen.

RDS voor verzenden verkeersinformatie

Voor het verzenden van verkeersinformatie gebruiken FM-omroepzenders Radio Data System (RDS). De ontvanger kan dan bijvoorbeeld de cd-speler even onderbreken en overschakelen op de radio met de verkeersinformatie. Als dat weer voorbij is, schakelt die weer terug naar de cd-speler.

Digitale radio: DAB+

Digitale radio, oftewel DAB+, is de digitale opvolger van het analoge FM. DAB+ is overal in Nederland te ontvangen. U heeft hiervoor een radio nodig die is geschikt is voor het ontvangen van DAB+. De nu verkochte radio biedt naast FM deze mogelijkheid.

Hoe werkt DAB+

Bij DAB+ zenden verschillende zenders uit op één frequentie in een zogenaamde single frequentie netwerk (SFN). Hierdoor ontstaat een robuust en sterk signaal.

De radioprogramma’s zitten samen in een bundel, oftewel een multiplex. Een DAB+ ontvanger splitst bij ontvangst het signaal van de bundel uit in afzonderlijke radioprogramma’s. Afhankelijk van de gewenste ontvangstkwaliteit kan in een bundel een maximum van ongeveer 18 programma's.

De Nederlandse Publieke Omroep (NPO) en de vereniging commerciële omroepen (VCR) hebben ieder één landelijke bundel met 1 frequentie. Regionaal zijn er 5 frequenties, 1 frequentie per regio. Mobiele TV Nederland (MTVNL) zendt ook radioprogramma's uit. Zij richten zich op de provincies met 9 frequenties.

Voordelen DAB+

  • Het ontvangen van een grote hoveelheid programma's (30 tot 40)
  • Geen ruis of gekraak

Nieuwe antennes voor DAB+

Voor digitale radio zijn nieuwe antennes nodig. Deze nieuwe antennes komen aan of in bestaande opstelpunten.

Toekomst DAB+ en FM

Op dit moment zijn er diverse onderzoeken:

  • Welk moment is geschikt om eventueel FM af te schakelen
  • Voldoet de huidige indeling met frequenties en de indeling van regio's aan de wensen van de markt
  • Hoe passen lokale omroepen het beste in het netwerk van DAB+

Digitale televisie (DVB)

Digitale video broadcasting, oftewel DVB, is de digitale opvolger van analoge televisie. De publieke programma’s via DVB zijn overal in Nederland vrij te ontvangen. De commerciële programma’s zijn versleuteld. Bij een abonnement ontvangt u een decoder voor het ontvangen van deze programma's .

Hoe werkt DVB

Evenals bij DAB+ zenden verschillende zenders uit op 1 frequentie in een zogenaamde single frequentie netwerk (SFN).

Er zijn er 30 televisie- en 23 radiozenders in Nederland beschikbaar via  DVB. De televisieprogramma’s zijn in standaard kwaliteit beschikbaar.

Nieuwe antennes voor ombouw DVB naar DVBT2

Voor 1 januari 2020 wordt het netwerk van DVB omgebouwd naar DVBT2. De 30 televisieprogramma's krijgen hiermee de gewenste High Definition (HD) kwaliteit. Voor deze ombouw zijn nieuwe antennes nodig. Deze komen in of aan bestaande opstelpunten.

Ook wordt een deel van de televisieband, de zogenaamde 700Mhz band, vrijgemaakt voor mobiele telecommunicatie. Dit om te voldoen aan de toenemende vraag aan capaciteit voor draadloos internet.