5G en antennes

In juli 2020 is de vijfde generatie mobiele communicatie geïntroduceerd in Nederland. Drie mobiele operators bieden een commercieel 5G-netwerk aan. 5G maakt gebruik van bestaande en nieuwe zendmasten. Naar verwachting komen er ook (kleine) antennes bij.

Frequenties voor 5G

Hoewel 5G een zendtechniek is die ook op de frequentiebanden van 2G, 3G en 4G gebruikt kan worden, heeft de Europese Unie drie specifieke frequentiebanden aangewezen voor 5G: de 700 MHz, 3,5 GHz en 26 GHz.

Sinds 21 juli 2020 is de 700 MHz-frequentieband geveild, samen met de 1400 MHz en 2100 MHz-frequentiebanden. KPN, Odido en VodafoneZiggo verworven vergunningen voor de drie geveilde frequentiebanden. Aan de vergunningen van de 700 MHz-band is een dekkingseis en snelheidsverplichting verbonden. Dit betekent dat elke mobiele operator ervoor moet zorgen dat tenminste 98% van de oppervlakte van elke Nederlandse gemeente buitenshuis mobiele dekking heeft met een minimumsnelheid van tenminste 8 Megabit per seconde (Mbps). Meer over de dekkingseis en snelheidsverplichting is te vinden op de website van de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur.

De ingebruikname van de 3,5 GHz-band staat gepland voor 2024. Voor de 26 GHz-frequentieband is nog niet besloten of, en zo ja wanneer deze landelijk geveild gaat worden.

Antennes en 5G

5G kan op bestaande en nieuwe antenne-installaties ingezet worden. Op veel bestaande antenne-installaties is 5G nu ook actief. Benieuwd waar 5G in Nederland actief is? Kijk dan in het Antenneregister

Onderzoek van Dialogic stelt dat tot 2027 geen grootschalige uitrol van small cells wordt verwacht. De Leidraad medegebruik helpt gemeenten bij de inrichting van een proces om een verzoek om medegebruik van gemeentelijke infrastructuur voor de plaatsing van small cells af te handelen.

Factsheet verschillen 4G en 5G

In de factsheet ‘Verschillen tussen 4G en 5G, antwoorden op veel gestelde vragen’ beantwoorden we veertien veel gestelde vragen over het verschil tussen 4G en 5G. De factsheet kan ook gebruikt worden door gemeenten en andere lokale overheden die hier vragen van inwoners krijgen.

Wet- en regelgeving

Er is geen specifieke wetgeving die de introductie van 5G regelt. In de Telecommunicatiewet staan wel regels voor de uitgifte van frequenties en het delen van antenne-opstelpunten.

Gemeenten hebben via de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) invloed op de plaatsing van vergunningsvrije antennes door het Antenneconvenant. Een gemeente heeft geen invloed op het gebruik van een bepaalde frequentie, het aan- of uitzetten van het 5G New Radio zendprotocol (5G NR) of het gebruik van een bepaalde antennetechniek.

5G en gezondheid

Alle 5G-antennes moeten, net als 2G-, 3G- en 4G-antennes, voldoen aan de internationale blootstellingslimieten voor elektromagnetische straling. De totale optelsom van alle elektromagnetische straling mag nooit boven deze limieten uitkomen.

De Gezondheidsraad heeft de Tweede Kamer geadviseerd over 5G. Volgens de raad is er geen bewijs dat 5G-antennes de gezondheid schaden. Er is geen reden om gebruik van antennes voor wifi en mobiele communicatie af te raden. Wel pleit de Gezondheidsraad voor meer onderzoek. Zie ook ons nieuwsbericht hierover. Het kabinet heeft de Tweede Kamer in een Kamerbrief geïnformeerd bij te willen dragen aan meer onderzoek en alle door de Europese Unie aangewezen 5G-frequenties in gebruik te nemen. Meer over de kabinetsreactie vind je in ons nieuwsbericht.

Meer weten over 5G, straling en gezondheid? Op de website van het Kennisplatform Elektromagnetische Velden en Gezondheid vind je veel informatie over 5G.

5G-antennes en zendmasten in het Antenneregister

In het Antenneregister staan de antennes met 5G, de locaties waar getest wordt met een 5G-frequentie en de metingen van de RDI, onder andere aan 5G.

Experimenteerlocaties 5G

In het Nationaal Frequentieplan (NFP) staat per frequentieband voor welk soort gebruik een frequentie bestemd is. Voor ander gebruik van frequentieruimte dan in het Nationaal Frequentieplan (NFP) staat kan bij de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur een experimenteervergunning aangevraagd worden. Dit is een tijdelijke zendvergunning (maximaal één jaar) voor niet-commercieel gebruik waarmee mobiele operators en andere partijen gecontroleerd tests kunnen uitvoeren.

Bij experimenteervergunningen voor 5G kunnen bijvoorbeeld andere bandbreedtes en/of andere zendvermogens gebruikt worden dan bij bestaande zendvergunningen.

De RDI verstrekt deze vergunningen, het Antennebureau publiceert ze in het Antenneregister.